Er wordt wel eens gezegd dat poepen; even een momentje voor jezelf is. Maar als het ontlasten niet meer vanzelfsprekend is, is dat toch een ander verhaal. Esther Middelweerd, verpleegkundig specialist bij De Hoogstraat heeft jarenlang ervaring met ontlastingsproblematiek bij mensen met een dwarslaesie.
“Ontlasten bij een dwarslaesie kan soms behoorlijk ingewikkeld zijn. Gecontroleerd jezelf kunnen ontlasten op het moment dat jij wilt, is een van de belangrijkste welzijnsaspecten bij mensen met een dwarslaesie”, begint Esther haar verhaal. “Gaandeweg de jaren dat je een dwarslaesie hebt, kan het patroon van ontlasten behoorlijk veranderen. Ik zie vaak dat manieren om te ontlasten veranderen of medicijngebruik behoorlijk toe of afneemt om toch zelfstandig en onafhankelijk te blijven. Het gaat van extreme gevallen van drie uur op het toilet zitten tot aanzienlijk meer gebruik van laxantia”, aldus Esther
Dé tip van Esther
Het is goed om jaarlijks je ontlastingspatroon te evalueren. Daarbij draait het eigenlijk om drie vragen.
1: Heb je de juiste zithouding?
“Een juiste zithouding om te kunnen poepen, is belangrijk. Te rechtop, dan sluit je juist je darmkanaal ofwel je endeldarm af. Het is beter om zo laag mogelijk te zitten. Een douche/toiletstoel moet dus goed ingesteld staan. Zowel voor de zithouding, maar ook voor het voorkomen van decubitus.
2: Hoe lang doe je erover?
Gemiddeld kun je ongeveer een half uur uittrekken voor het ontlasten. Soms kan dat wel wat langer worden. Kijk eens kritisch en stel jezelf de vraag: hoe lang zit jij op de wc? Is dat in de jaren steeds langer geworden? Dan is het goed om eens langs te komen om daar de oorzaak van te onderzoeken. Gaandeweg de jaren kan je ontlastingspatroon zich aanpassen, zo gaat dat nu eenmaal. Maar langer dan een uur op de wc is echt niet nodig. Soms is een kleine aanpassing in je ritme, je vochtinname of je leefstijl, bijvoorbeeld voeding, al genoeg!
Kan je alles nog zelf?
Naarmate je ouder wordt met je dwarslaesie veranderen soms ook dingen. Kon je voorheen je billen zelf afvegen? Wellicht lukt dat slechter naarmate je ouder wordt. Of gaat het inbrengen van het klysma steeds lastiger? “Er zijn bij De Hoogstraat veel aanpassingen die dat veel makkelijker maken. Zo ontwikkelden collega’s bij De Hoogstraat een handige houder, waarbij je je klysma, darmspoelapparaat of tampon makkelijk in kan brengen vanaf de voorkant als het achterom reiken niet meer lukt. Heel handig en het geeft je veel zelfstandigheid, aldus Esther.
Kinderen met Spina Bifida worden zelfstandig
Esther heeft ook wel aandacht voor de jongeren met Spina Bifida. Ouders zijn van jongs af aan belast met de complete zorg voor de kinderen inclusief het billen afvegen et cetera. Naarmate de kinderen ouder worden, gaat dat gepaard met een grote behoefte aan zelfstandigheid. Ook die jongeren helpen wij met aanpassingen zodat zij niet meer afhankelijk hoeven zijn van ouders. In veel gevallen kunnen ze het namelijk ook echt zelf!
Beperk jezelf niet
Praten over ontlasting of incontinentie is soms wat ongemakkelijk. “Ik vind het de normaalste zaak van de wereld”, zegt Esther. “Kom juist met vragen of problemen, er is vaak heel veel mogelijk. Zo zijn er genoeg revalidanten waar soms een kleine aanpassing in het ontlasting schema letterlijk veel ontlasting geeft. Beperk jezelf niet, maar maak een afspraak.”
