Katheteriseren is goed excuus om wiskunde te missen

Stel: je bent jong en je blaas werkt niet meer als dat je gewend was. Je moet gebruik maken van een katheter. Hoe kijk je daar tegen aan als je jong bent? Is het een gedoe? Hoe doe je dat op school of als je naar buiten gaat? Yassine (14 jaar) gaat er heel nuchter mee om. “Als ik zo een deel van wiskunde over kan slaan…”. Aan het woord is Yassine. Het immuunsysteem van Yassine viel zijn eigen lichaam aan, waardoor zijn zenuwen zijn aangetast. Hij liep hierdoor een incomplete dwarslaesie op. Nu werkt zijn blaas niet meer goed en kan hij niet zelf plassen. Yassine verblijft op de jeugdafdeling in De Hoogstraat om te revalideren en straks weer zelfstandig naar huis te kunnen.

Yassine maakt gebruik van een katheter, die hij een paar keer per dag zelf inbrengt om zijn blaas te legen. We spreken hem samen met Linda, zijn verpleegkundige op de jeugdafdeling. Zij leerde hem hoe hij alles moest doen. “Ik ben blij dat ik het nu zelf kan.”, begint Yassine. Eerst had ik een verblijfskatheter, maar dat was vervelend met slapen en bewegen.

Gewoon zelf doen

”Ik voel het zelf wanneer mijn blaas vol is, dan weet ik dat ik weer moet. En dat doe ik gewoon zelf.” Voor Yassine is het de normaalste zaak van de wereld. Linda reageert daarop: “Yassine wil eigenlijk al vanaf het begin alles weten en zelf proberen. Zo ook met de katheter, dat wilde hij ‘gewoon’ zelf doen. Hij is altijd heel stoer.” Ook als Yassine thuis is, katheteriseert hij zonder hulp van zijn ouders. “Het is allemaal niet zo moeilijk. De wc is alleen wel wat te klein voor mijn rolstoel, maar dan doe ik het gewoon in onze gang hoor!”, zegt Yassine.

Jezelf zien te redden

Linda: “Zelfredzaamheid en balans is wat we hem aan willen leren. En dat is voor een puber niet altijd even makkelijk. Maar Yassine wilde vanaf het begin al alles zelf doen. We leerden hem toen vooral aan dat alles tiptop schoon moet worden gehouden, om infecties te voorkomen. Maar hij is vooral aan het leren om ook zelf in te schatten wanneer hij moet katheteriseren.” “Als ik naar huis ga in het weekend, dan drink ik soms veel meer dan hier in De Hoogstraat.”, zegt Yassine. “Hier leegt hij zijn blaas vier keer per dag en thuis vaak vijf keer. Dan moet hij ook zelf schuiven met de tijden.”, vult Linda aan.

Uitslapen

Regelmaat bij het katheteriseren is belangrijk. Yassine: “Ik slaap het liefste elke dag uit. Maar Linda vertelde mij dat ik op vaste tijden moet katheteriseren, anders kan het gevaarlijk zijn. Dan kan ik namelijk een blaasontsteking of een nierontsteking krijgen.” Linda: “Maar dat niet alleen, want als de blaas niet op tijd wordt geleegd, kan er een autonome dysregulatie ontstaan.” Autonome dysregulatie ontstaat als het zenuwstelsel overstimulatie-prikkels ontvangt vanuit het verlamde deel van het lichaam. Dit zorgt voor een plotselinge en snelle stijging van de bloeddruk. Het gevaarlijke aan deze situatie is dat de bloeddruk in de hersenen ook toeneemt en tot een hersenbloeding kan leiden.* “Daarom moet ik altijd als ik wakker word gelijk mijn blaas legen. Elke ochtend komt Linda mijn kamer binnen en vraagt ze of ik dat al gedaan heb. En als ik het nog niet gedaan heb, trekt ze gewoon de deken van me af!”, zegt Yassine lachend.

Als Yassine weer naar school gaat, moet hij zich ook houden aan die vaste tijden. Yassine: “Ik heb mezelf wel vaste tijden aangeleerd. Als ik buiten ben, weet ik dat ik rond 17:00 uur thuis moet zijn. En tijdens de les ga ik dan uit de klas om naar de wc te gaan. En dan hoop ik dat het tijdens wiskunde is, want dan mis ik gelukkig een stukje van die les!”.

*Informatie komt uit Weer op Weg (dwarslaesie.nl)

Dit verhaal is gepubliceerd op 15 november 2022